Aksaray Üniversitesi
Geleneksel Türk El Sanatları Uygulama ve Araştırma Merkezi
Lahey Barış Sarayı'ndaki Hereke Halı Restorasyonu

Türkiye, geçmişinden bugüne bölgemizde ve dünyada barış ve istikrarın tesis edilmesine ve güçlendirilmesine katkıda bulunmaktır.  1907 yılında Hollanda’da Barış Sarayı'nın ilk temelleri atıldığında Osmanlı İmparatorluğu Sultanı II. Abdülhamit Han tarafından başlatılan ilişkiler, 1909-1910 yıllarında dokunan ve 1911 yılında Osmanlı Padişahı V. Mehmed Reşad tarafından Barış Sarayı’na hediye edilen Hereke Halısı ile sürdürülmüştür. 

1913 yılında resmi açılışı yapılan Barış Sarayı’nda 100 yılı aşkın süredir kullanılan ve her yönüyle tarihe tanıklık etmiş Hereke halısı; ülke sınırlarımız dışında bulunan en büyük halı olma özelliğine sahiptir. Hereke halısı Osmanlı diplomasisindeki kaynaklar ve hediye edilen Hereke halısının boyutları göz önüne alındığında Türk milleti olarak barışa verilen değerin en önemli göstergesidir.

Hereke halısının restorasyon çalışmaları; Dünyanın en büyük kervansaraylarından birine ev sahipliği yapan ve "Halı Restorasyon Merkezi” olarak tüm dünyanın tanıdığı ve güvendiği bir marka haline gelmiş olan Aksaray Sultanhanı’nda yapılmıştır. Süreç; Sultanhanı Belediye Başkanı ve Sultansaray Halı sahibi Fahri Solak, Nevşehir Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvar Müdürü Hatice Temur Yıldız ve Aksaray Üniversitesi Öğr. Gör. Vildan Acar’ın eşgüdümlü çalışmaları ile yönetilmiştir. 15 Kasım 2023 tarihinde teslim alınan tarihi halının onarım işlemleri, 8 aşamadan oluşan bir koruma ve onarım planı çerçevesinde yaklaşık 10 onarım ustası ile gerçekleştirilmiştir. Halının restorasyonunda, Aksaray Üniversitesi, Geleneksel Tekstillerin Korunması ve Restorasyonu Programı Bölüm Başkanı Öğr. Gör. Vildan ACAR’ın akademik danışmanlığında literatür taraması, kimliklendirme ve restitüsyon gibi bilimsel belgeleme çalışmaları yapılmıştır. Bu süreçte hem bilimsel araştırmalar hem de sanatsal beceri bir araya gelmiştir. Halı, dijital ortamda yarım metrekarelik 280 eşit parçaya bölünerek koruma öncesi teknik inceleme ve hasar tespit çalışmaları yapılarak belgelenmiştir. Yapılan sözkonusu çalışmalarda, 15 farklı hasar türü tespit edilmiştir. Halıda yaklaşık 13 milyon 704 bin 480 adet düğüm yer almaktadır. Onarım ekibi, tarihi dokuyu en ince ayrıntısına kadar koruyarak, eserin orijinal haline sadık kalarak yaklaşık 12 ayda çalışmalarını sonlandırmıştır. Lahey Barış Sarayı’na Osmanlı Devleti tarafından hediye edilen tarihi Hereke halısının onarım sürecinin tamamlanmasının ardından 04.12.2024 tarihinde Hollanda Büyükelçisi Joep Wijnands, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan, Aksaray Valisi Mehmet Ali Kumbuzoğlu, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Sayın Bülent Gönültaş, Aksaray İl Kültür ve Turizm Müdürü Mustafa Doğan katılımları ile lansmanı yapılmıştır. Bu yönüyle süreç, yalnızca bir nesnenin fiziksel olarak onarılmasının ötesinde; kültürel mirasımızı, tarihimizi ve köklerimizi yaşatmaya yönelik derin bir sorumluluğun yerine getirilmesidir. Cumhuriyeti’mizin ikinci yüzyılında Barış’a kendimizce ve en iyi bildiğimiz dilde katkı sağlamış olmak büyük bir onurdur.

https://www.aksaray.edu.tr/tarihi-halinin-restoresi-asunun-katkilariyla-tamamlandi

https://www.instagram.com/p/DDK3QPKN1ig/?igsh=MXRyc295NzNsbXhoZw==